Ai cũng biết Do Thái là đất nước non trẻ (lập quốc năm 1948) nằm ở bên bờ Địa Trung Hải có diện tích phần lớn là sa mạc khô hạn. Tuy nhiên, Do Thái lại khiến cả thế giới ngưỡng mộ với kỳ tích khó tin là phủ xanh cho sa mạc cằn cỗi và áp dụng kỹ thuật cao vào nông nghiệp.
Một số thành tựu khoa học kỹ thuật của Do Thái có thể kể đến như tái sử dụng nước thải để tưới cây, thu nước mưa để dùng, biến nước thải thành nuớc gia dụng (tỷ lệ lên tới 75%), làm nước tưới cây hoặc nước nuôi cá ngay trên sa mạc cằn cỗi… Ở Do Thái, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học, và chỉ 5% là lao động.
Vậy đâu là điều tạo nên những kỳ tích đó, động lực nào khiến một đất nước nhỏ bé, cằn cỗi, nhiều thù địch như Do Thái lại tạo ra nền nông nghiệp kỳ diệu đến vậy?
“Hoạt động công xã thành công nhất thế giới” là lời mà các nhà sử học dùng để ca tụng "Kibbutz" – mô hình nông trang gần giống với hợp tác xã.
Đơn giản có thể hiểu Kibbutz là một cộng đồng nông thôn, một hệ thống kinh tế xã hội dựa trên nguyên tắc sở hữu chung tài sản, bình đẳng và hợp tác trong mọi mặt của đời sống, thực hiện lý tưởng một xã hội công bằng. Tại nông trang không có cảnh sát và tòa án. Trẻ em không sống tại nhà, mà ở các nhà trẻ, được cả nông trang nuôi dưỡng, một ngày chỉ gặp cha mẹ vài tiếng.
Nông trang Mashabei Sadeh
Nhờ vào thành công của mô hình nông trang này, Do Thái đã trở thành quốc gia sản xuất nông nghiệp hàng đầu thế giới, dù 95% diện tích đất nước này được xếp vào loại bán khô hạn, khô hạn và rất khô hạn. Thậm chí trong khi trái đất đang bị sa mạc hóa, Do Thái là nước duy nhất đẩy lùi sa mạc. Thành tựu lớn nhất là trồng thành công một khu rừng ngay ở vùng đất sa mạc Negev: Rừng Yatir.
Ngày nay, tuy chiếm chưa đến 2% dân số Do Thái, nhưng những nông dân trong những nông trang như Kibbutz sản xuất đến 12% lượng hàng hóa xuất cảng của cả nước. Các nông trang cũng đóng góp đến 15% thành viên Knesset (Quốc hội Do Thái) và còn nhiều hơn cho lực lượng sĩ quan và phi công của quân đội.
Nông nghiệp Do Thái = 95% khoa học + 5% lao động.
Giải thích cho câu hỏi vì sao một mảnh đất cằn cỗi như Do Thái lại có nền nông nghiệp hùng mạnh đến vậy chỉ có một từ ghép: đó là KỸ-NGHỆ.
Ở Do Thái, nước ngọt vô cùng khan hiếm. Họ phải sử dụng nước cực kỳ tiết kiệm. Trẻ em Do Thái được dạy tiết kiệm nước từ bé, 75% nước thải được tái dụng, nhờ hệ thống lọc nước.
Tại quốc gia này, gần 95% khoa học kỹ nghệ được áp dụng vào lĩnh vực nông nghiệp. Trên vùng đất bán sa mạc và sa mạc khắc nghiệt, những cánh đồng olive, cam, lựu, vải thiều, nho, chuối… vẫn xanh tươi mơn mởn; những khu nhà kính ngập tràn hoa, rau sạch, cà chua bi, cà chua, dưa chuột, cà tím…
Tất cả cây trồng đều được ứng dụng kỹ nghệ tưới nhỏ giọt. Chất dinh dưỡng theo các ống dẫn nước tới từng gốc cây, gốc rau, và được tưới bón nhỏ giọt tùy theo từng loại cây củ quả, bởi hệ thống điều khiển tự động sau khi nạp đủ thông tin về độ ẩm không khí, đất đai, tuổi và nhu cầu tăng trưởng của từng loại cây. Hệ thống này tự động đóng mở van khi độ ẩm của rễ cây đạt tới mức nhất định thông qua các cảm biến điện tử.
Kỹ Công nghệ tưới cây nhỏ giọt từ không khí.
Hiện tại Do Thái đã lai tạo được giống cà chua chịu mặn đạt năng suất kỷ lục 120-150 tấn/ha. Ngoài trồng trọt, nền nông nghiệp Do Thái nổi tiếng với kỹ nghệ chăn nuôi bò sữa cho năng suất cao nhất thế giới.
Cụ thể, theo thống kê trong năm 2013 của Volcani Center - trung tâm nghiên cứu trực thuộc chính phủ Do Thái, trung bình các đàn bò tại quốc gia này đạt sản xuất ra 11.500 lít sữa/con/năm, trong khi đó con số này ở Tân Tây Lan là 4.000 lít, ở Hà Lan 8.000 lít và ở Mỹ là 9.000 lít. Chất lượng sữa cũng vào loại tốt nhất, lượng đạm và chất béo cao hơn hẳn các loại sữa khác.
Người Do Thái còn nuôi trồng thủy sản với năng suất cực cao và chất lượng rất sạch, thu lãi ròng từ 1.5 – 3 USD/kg. Tại một cơ sở nuôi cá thâm canh, họ đặt 40 bể nhựa tròn trong nhà có mái che. Mỗi bể có thể tích 15m3, mỗi vụ nuôi được 1.5 tấn cá; một năm nuôi 2 vụ, thu được 3 tấn cá. Mỗi năm cơ sở này sản xuất khoảng 120 tấn cá.
Một trang trại nuôi cá ở Do Thái.
Nhìn người lại nghĩ đến ta
Bao giờ dân Việt mới thoát ra cảnh nghèo?
No comments:
Post a Comment